Omurilik Yaralanmaları
Travmatik omurilik yaralanması (OY) çok üzücü sonuçlar yaratabilir.Rehabilitasyon bir bağımsızlık duyusu yaratmanın ilk adımıdır.
Fiziyatrisler hastanın tıbbi sorunlarını çözmenin yanı sıra ,tıbbi bakım ekibini koordine edebilmelidirler.
Omurilik yaralanmalı hastalarının rehabilitasyonu onların bir akut rehabilitasyon ünitesindeki tedavileriyle sınırlı değildir.Geçişi kolaylaştırmaya yardımcı olmak için ;hem kısa hem de uzun dönemli amaçlar en kısa zamanda ortaya konulmalıdır.
Epidemiyoloji Ve İstatistikler
İnsidans;yılda yaklaşık on bin yeni vaka (milyonda 30-40)
Prevelans;ABD’de tahminen 200 bin kişiden fazla
Cinsiyet;yaklaşık erkek/kadın oranı 4:1
Ortalama yaş; 32.3 yaş(yeni yaralanmaların %54 .1’i 16 ile 30 yaş arasında görülmektedir) ortalama yaş giderek artmaktadır.
Omurilik Yaralanmalarının Nedenleri
A.Travmatik yaralanmalar
1. motorlu taşıt kazaları
2. Düşmeler
3. Şiddet Eylemleri
4. Spor
5. Diğerleri
B.Travmatik olmayan yaralanmalar
1. konjenital ve gelişimsel olanlar: meningosel skolyoz,spondilolistezis
C. Edinsel olanlar
1.Enfektif
2.dejeneratif
3.neoplastik
4.vasküler
5.idiopatik
6.iatrojenik
7.psikojenik
8.toksik
Omur ve Omuriliğin Anatomisi
Omur Ve Sinir Kökleri
1.Vertebra: 7 servikal,12 torakal,5 lomber,5 sakral(birleşik)
2.Sinir kökleri: 8 servikal,12 torakal,5 lomber,5 sakral
3.Arka kök: vücüttan afarent(duyu)mesajları
4.Ön kök: ön boynuz hücrelerinden eferent (motor)
5.Dermatomlar
6.Refleksler
Omurilik Yaralanmasının Sınıflandırılması
1.Tetrapleji(kuadripleji): Dört ekstremitede fonksiyon kaybını ifade eder.Servikal medulla segmentindeki hasar sonucu oluşur.Kol,gövde,bacak ve pelvik organlarında motor ve duyusal fonksiyonları azalmasına tetraparezi kaybolmasınada tetrapleji denir.Komplent ve inkomplent şeklinde görülebilir.
2.Parapleji: Alt ekstremitedeki fonksiyon kaybını ifade eder. Torasik ,lomber ve daha az olarak da sakral segmentlerindeki bir lezyon sonucu oluşur.Gövde,bacak ve pelvik organlarda duyusal bozukluk gelişir.Parapleji deyimi konus medullaris ve kauda ekina lezyonları içinde kullanılabilir.Komplent ve inkomplent şeklinde görülebilir.